ใครจะเชื่อว่า แค่ “ถุง” ใบเดียวจะพาผักผลไม้เดินทางไปรอบโลกได้สบายๆ โดยยังคงความสดใหม่ไว้ได้ไม่ต่างจากวันแรกเก็บจากต้น!
ถุงที่ว่ามีชื่อเรียกว่า OpiBreath เป็นถุงยืดอายุผักผลไม้ที่อาศัยหลักการของ “กบจำศีล” หนึ่งในความสำเร็จจากทีมพัฒนาผลิตภัณฑ์ ภายใต้แนวคิดเศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) ที่เอสซีจีมุ่งเน้นการใช้ทรัพยากรให้เกิดประโยชน์สูงสุด
ทำไม “กบจำศีล”?
ก่อนหน้านี้มีความพยายามศึกษาวิจัยทฤษฎีกบจำศีลอย่างเจาะลึกเพื่อนำไปใช้ประโยชน์ในหลายๆ วงการ ทั้งด้านการรักษาโรค เช่น โรคสมองเสื่อม ฯลฯ หรือด้านการอวกาศโดยความพยายามทำให้นักบินอวกาศอยู่ในภาวะกบจำศีลระหว่างการเดินทางออกปฏิบัติการนอกโลก ด้วยหลักการที่ชวนฉงนที่ว่า การจำศีลหรือการอยู่ในภาวะที่หลับลึกอย่างการเข้าฌานสมาธิเป็นผลให้ระบบการหายใจช้าลง รวมทั้งมีการหลั่งของ Growth Hormone ช่วยชะลอการเสื่อมของร่างกาย
กลับมาที่แพคเกจจิ้งมหัศจรรย์ OpiBreath ด้วยทฤษฎีดังกล่าวนี่เองที่มีการนำมาประยุกต์ใช้ในการยืดอายุผักผลไม้ เรียกว่า Modified Atmosphere Packaging (MAP) โดยเริ่มใช้กับมะพร้าวสดเป็นอย่างแรก สามารถยืดอายุความสดของมะพร้าวเจียน (มะพร้าวที่ปอกเปลือกนอกออกเหลือชั้นกะลา) จาก 30 วันเป็น 60 วัน และมะพร้าวควั่น ซึ่งเป็นผลสดจาก 60 วัน เป็น 90 วัน ช่วยลดการเน่าเสียของขยะ (Food Waste) บนชั้นวางสินค้าได้เท่าตัว นั่นหมายถึง “โอกาส” ของผลไม้ไทยในการส่งออกไปยังตลาดต่างประเทศเพิ่มขึ้นด้วย
เบื้องหลังของการพัฒนาถุง OpiBreath นายทศพล เจริญเอม นักวิจัยด้านเทคโนโลยีชีวภาพ เอสซีจี บอกว่า มะพร้าวเมื่อเก็บมาจากต้น ลูกมะพร้าวสดยังมีชีวิตอยู่ด้วยอัตราการหายใจที่เป็นอิสระ ถ้าควบคุมอุณหภูมิจะควบคุมการเน่าเสีย ความสุก/แก่ได้ เพราะจุลินทรีย์ต้องการอากาศในการหายใจ ฉะนั้นการยืดอายุผักผลไม้สดจึงทำได้เมื่อมีการสร้างสมดุลของสภาพก๊าซ เป็นการชะลอการเจริญเติบโตของจุลินทรีย์ไม่ให้อยู่ในจุดที่เกิดความเสียหาย เทคโนโลยีนี้เรียกว่า Modified Atmosphere Packaging (MAP) ใช้การปรับสัดส่วนบรรยากาศภายในให้มีอัตราส่วนของก๊าซชนิดต่างๆ แตกต่างไปจากบรรยากาศปกติ
“Modified Atmosphere Packaging เหมือนกับภาวะกบจำศีล หรือเวลาที่ร่างกายมนุษย์เมื่อเข้าสู่ภาวะหลับลึก อุณหภูมิร่างกายจะลดลง หายใจช้าลง ทำให้ลดความเสื่อมของสภาพร่างกาย มะพร้าวก็เช่นกัน ทำให้การสุก/แก่ช้าลงด้วย การขนส่งที่ใช้เวลานานจึงไม่เป็นอุปสรรค เท่ากับลดขยะลดการสูญเสีย และเมื่อขยะเน่าลดลงนั่นหมายความว่าก๊าซมีเทนก็ลดลง” ทศพลบอก
ทั้งนี้ จากการพัฒนาบรรจุภัณฑ์เพื่อยืดอายุสำหรับมะพร้าวสด ต่อมามีการปรับใช้กับมะม่วงน้ำดอกไม้ส่งออก และขยายต่อไปยังผลไม้ชนิดอื่น อย่างแก้วมังกร เงาะ และลิ้นจี่ ทั้งต่อยอดส่งเสริมด้านการตลาดจากเจ้าของธุรกิจสู่เจ้าของธุรกิจ เป็นเจ้าของธุรกิจสู่ผู้บริโภค โดยที่ถุงยืดอายุ OpiBreath สามารถใช้ได้กับผักบุ้ง ผักชี โหระพา ฯลฯ ผู้ประกอบการรายย่อยยังนำไปใช้บรรจุผักสลัดจำหน่าย เมื่อถึงมือผู้บริโภคสามารถยืดอายุการเก็บรักษาในตู้เย็นได้อีก 7 วัน นับเป็นก้าวสำคัญของผู้พัฒนาบรรจุภัณฑ์เพื่อยืดอายุผักผลไม้ในประเทศไทย