เชื่อว่าหลายคนคงเคยได้ยินคำพูดที่ว่า คนถนัดซ้าย-เก่ง มีพรสวรรค์ อัจฉริยะ ฯลฯ
ขณะเดียวกันก็มีอีกหลายเสียงที่เห็นแย้งว่า โดยธรรมชาติคนเราจะถนัดซ้าย แต่ที่เราหันมาเขียนหนังสือด้วยมือขวา หยิบจับสิ่งของด้วยมือขวาเป็นเพราะถูกบังคับ
โดยเฉพาะเด็กชาวเอเชียที่คนถนัดซ้ายมักจะถูกบังคับให้ใช้มือขวาแทน!
อย่างไรก็ตาม ถ้ารื้อค้นกลับไปในวิถีความเชื่อตั้งแต่เมื่อหลายๆ พันปีก่อนจะพบว่า ในบางประเทศมีบทลงโทษคนที่ใช้มือซ้ายถึงขั้นประหารชีวิต อย่างถูกเผาทั้งเป็น หรือใช้ก้อนหินขว้างปาจนตายกันเลยทีเดียว เพราะมองว่าคนถนัดซ้ายคือปีศาจ คือแม่มด คือความไม่เข้าพวก คือความแตกต่าง!
ซึ่งปัจจุบันความคิดที่มองคนคิดต่างไม่ใช่พวกเรา ต้องล่าแม่มดก็ยังเห็นอยู่มากมาย
การมีขึ้นของวันคนถนัดซ้ายสากล หรือ Happy Left Handers Day ก็มาจากเหตุนี้ เป็นการให้ความสำคัญและความเท่าเทียมกับคนถนัดซ้าย ซึ่งเป็นกลุ่มคนในสังคมที่มีจำนวนไม่มาก ทั่วโลกมีประมาณ 15% ของประชากรโลกทั้งหมดกว่า 7.6 พันล้านคน
จึงเป็นที่มาของการกำหนดให้วันที่ 13 สิงหาคมของทุกปีเป็น “วันสากลของคนถนัดซ้าย” โดยเริ่มขึ้นในปี 1976 ที่สหรัฐอเมริกา ซึ่งในวันดังกล่าวคนถนัดซ้ายจากทั่วทุกมุมโลกจะมารวมตัวกันเฉลิมฉลองในความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวนี้ พร้อมกับรณรงค์ให้สาธารณชนตระหนักถึงสิทธิความเท่าเทียมกันในสังคมระหว่างคนถนัดซ้ายกับคนถนัดขวา
ถามว่าแล้วคนถนัดซ้ายฉลาดกว่าถนัดขวาจริงไหม?
ในหน้าประวัติศาสตร์มีบุคคลสำคัญระดับโลกที่ถนัดซ้ายมากมาย นับตั้งแต่ยุคอาณาจักรโรมัน อย่าง จูเลียส ซีซาร์ พระเจ้าอเล็กซานเดอร์มหาราช ไปถึงลีโอนาร์โด ดาวินชี ผู้สร้างสรรค์ภาพสตรีผู้มีรอยยิ้มลึกลับ โมนา ลิซ่า ไมเคิลแอนเจโล บัวนาร์รอตติ ผู้สลักเสลาเดวิดอันโด่งดัง หรือแวดวงนักประพันธ์ดนตรี เช่น โมสาร์ท บีโทเฟ่น นักวิทยาศาสตร์อย่าง เซอร์ ไอแซก นิวตัน อริสโตเติล หรือระดับอดีตประธานาธิบดีสหรัฐ บิล คลินตัน บารัค โอบามา และอื่นๆ อีกมากมาย
แต่-แต่ ขณะเดียวกันบุคคลชื่อก้องโลกที่ถนัดขวาก็มีไม่น้อย
ฉะนั้น ต้องถามว่าคำจำกัดความของ “เก่ง” ใช้อะไรเป็นเกณฑ์?
นักวิชาการจากสหสาขาวิชาชีพพยายามค้นหาความลับที่ซ่อนอยู่เบื้องหลังความถนัดของมนุษย์มานาน และจริงจังถึงขนาดเทียบเคียงกับปรากฏการณ์ธรรมชาติ เช่น ลมพายุหมุนแบบทอร์นาโดและเฮอร์ริเคน รวมทั้งกระแสน้ำที่ไหลในมหาสมุทร ซึ่งถ้าเกิดในบริเวณซีกโลกเหนือ มักพบว่าจะหมุนทวนเข็มนาฬิกา ส่วนลมทอร์นาโดและเฮอร์ริเคน ที่เกิดในบริเวณซีกโลกใต้ ก็มักจะหมุนตามเข็มนาฬิกา
นักวิทยาศาสตร์บางคนเชื่อว่าความถนัดซ้ายส่วนหนึ่งมาจากพันธุกรรม นั่นหมายความว่าถ้ามีพ่อแม่หรือพี่น้องที่ถนัดซ้าย โอกาสที่เด็กคนนั้นจะถนัดซ้ายมีอยู่มากเช่นกัน
บ้างเชื่อว่าเป็นเพราะฮอร์โมนเพศชายที่ชื่อว่า เทสโทสเทอโรน หลั่งจากสมองมารดาสู่ทารกในครรภ์ส่งผลกระทบต่อสมองซีกขวาของเด็กทำให้ถนัดซ้าย โดยอ้างอิงกับการเทียบสัดส่วนความถนัดซ้ายของเด็กชายที่มีมากกว่าเด็กหญิงถึง 2 เท่า
ทั้งนี้ ทฤษฎีที่ได้รับการอ้างอิงมากที่สุดคือ ความถนัดซ้ายหรือขวามีความสัมพันธ์กับกระบวนการทำงานในสมองของมนุษย์แต่ละคน โดยคนถนัดมือซ้ายจะถูกควบคุมด้วยสมองซีกขวา ซึ่งใช้ในเรื่องความคิดสร้างสรรค์และจินตนาการ จึงมีความเป็นศิลปินสูง มีไอเดียสร้างสรรค์เป็นเลิศ คิดเร็วทำเร็ว รวมทั้งมีความสามารถด้านภาษากับกีฬาโดดเด่นกว่า
ต่างจากคนถนัดขวา ที่ถูกควบคุมด้วยสมองซีกซ้าย จึงมักจะเชี่ยวชาญเรื่องตรรกะ การคำนวณ และเหตุผล กระนั้น ในวงการไอทีก็มีคนถนัดซ้ายที่มีชื่อเสียงระบือไกลอย่าง มาร์ค ซัคเคอร์เบิร์ก และ สตีฟ จ๊อบส์ เช่นกัน
เอาเป็นว่าจะถนัดซ้ายหรือถนัดขวาก็สามารถอยู่ร่วมสังคมเดียวกันได้อย่างมีความสุข ที่สำคัญคือ การยอมรับและเข้าใจในความแตกต่าง-ต่างหาก
