ว่ากันว่า อีกไม่นานแผนที่โลกจะเปลี่ยนไป หลายๆ ประเทศ โดยเฉพาะพื้นที่ที่อยู่ขอบสมุทรอาจจมอยู่ใต้ทะเลตลอดกาล เช่น ตูวาลู (Tuvalu) ประเทศหมู่เกาะกลางมหาสมุทรแปซิฟิก
รวมทั้งมัลดีฟส์ และ หมู่เกาะมาร์แชลล์ ที่มีความสูงจากระดับน้ำทะเลไม่ถึง 2 เมตร มีความเสี่ยงสูงมากที่จะ “หายไป” จากแผนที่โลก!
ขณะที่หลายฝ่าย ไม่ว่าจะเป็นนักวิชาการ นักวิทยาศาสตร์ ตลอดจนหน่วยงานสีเขียวทั้งหลาย พยายามรณรงค์ขอความร่วมมือในการดูแลสิ่งแวดล้อมในทุกมิติอย่างรอบด้าน เพราะถึงที่สุดถ้าเราไม่สามารถบรรลุเป้าหมายได้ เราจะต้องเผชิญกับการคุกคามจากภัยธรรมชาติ หรือพูดให้ถูกคือธรรมชาติเอาคืน อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
ประเด็นหนึ่งซึ่งกำลังเป็นที่จับตามองอย่างน่ากังวลคือ การเพิ่มขึ้นของน้ำทะเลที่กำลังคืบคลานเข้ามากลืนกินแผ่นดินทีละน้อย
รายงานจาก IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) ปี 2021 ระบุว่า ระดับน้ำทะเลทั่วโลกเพิ่มขึ้นเฉลี่ยประมาณ 20 เซนติเมตร ตั้งแต่ปี 1901–2018 โดยคาดการณ์ว่า ในปี 2100 หรืออีก 75 ปี หากควบคุมภาวะโลกร้อนได้ดี คือต่ำกว่า 2°C น้ำทะเลจะเพิ่มราว 0.4-0.6 เมตร
แต่หากควบคุมไม่ได้จนภาวะโลกร้อนสูงเกิน 4°C น้ำทะเลอาจสูงขึ้นมากถึง 1 เมตร!
ทั้งนี้ พื้นที่ที่เสี่ยงต่อการจมอยู่ใต้สมุทรมากที่สุดคือ หมู่เกาะในแปซิฟิก เช่น ตูวาลู มัลดีฟส์ มาร์แชลล์ ซึ่งมีความสูงจากระดับน้ำทะเลไม่ถึง 2 เมตร อาจ “หายไป” จากแผนที่โลก!
Climate-Change Visa คืออะไร?
ตูวาลู (Tuvalu) เป็นประเทศหมู่เกาะกลางมหาสมุทรแปซิฟิก ประกอบด้วยเกาะปะการัง 9 เกาะ มีพื้นที่รวมเพียง 26 ตารางกิโลเมตร (10 ตารางไมล์) และมีจุดสูงสุดจากระดับน้ำทะเลเพียง 4.6 เมตร นับเป็นหนึ่งในประเทศที่มีภูมิประเทศต่ำสุดในโลก ทำให้เผชิญความเสี่ยงจากระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้นอย่างรุนแรง
ปัจจุบัน เกาะปะการังหลายแห่งกำลังถูกน้ำทะเลกัดเซาะอย่างต่อเนื่อง และ 2 ใน 9 เกาะของประเทศได้จมหายไปแล้วเกือบทั้งหมด
Climate-Change Visa เป็นส่วนหนึ่งของความร่วมมือเชิงนโยบายในสนธิสัญญา Falepili Union ที่ระบุว่า ออสเตรเลียจะช่วยเหลือตูวาลูในกรณีเกิดภัยธรรมชาติ การแพร่ระบาดของโรคร้ายแรง หรือแม้กระทั่งการรุกรานทางทหาร
ภายใต้ข้อตกลงที่ลงนามระหว่างออสเตรเลียและตูวาลู ในปี 2024 รัฐบาลออสเตรเลียได้ออกวีซ่าพิเศษจำนวน 280 ใบต่อปี ให้กับพลเมืองตูวาลูเพื่อย้ายถิ่นฐานมายังออสเตรเลียอย่างถูกกฎหมาย ในฐานะ “ผู้ได้รับผลกระทบจากวิกฤตภูมิอากาศ” โดยจะได้สิทธิในการอยู่อาศัย ตั้งถิ่นฐานในออสเตรเลียได้อย่างถูกกฎหมายไม่ต่างจากพลเมืองออสซี่ ไม่เพียงสิทธิในการศึกษา การทำงาน สิทธิประโยชน์ทางภาษีสำหรับครอบครัว เงินอุดหนุนค่าเลี้ยงดูบุตร เงินเบี้ยยังชีพเยาวชน ฯลฯ
จึงไม่แปลกที่ปีนี้ซึ่งเปิดรับสมัครเป็นครั้งแรก มีพลเมืองตูวาลูกว่า 3,125 คน ยื่นความจำนงเพื่อรับวีซ่า ซึ่งนับเป็นประชากรมากถึง 1 ใน 3 ของทั้งประเทศ โดยจะทราบผลในช่วงต้นปีหน้า
เว็บไซต์ Spacebar.th ยังรายงานว่า หลายประเทศในภูมิภาคเดียวกัน เช่น คิริบาส มัลดีฟส์ หมู่เกาะมาร์แชลล์ และไมโครนีเซีย ต่างเริ่มหารือเรื่องการอพยพถาวรหากระดับน้ำทะเลยังคงเพิ่มสูงอย่างต่อเนื่อง
สำหรับประเทศไทย หลายพื้นที่ โดยเฉพาะกรุงเทพฯ สมุทรปราการ และจังหวัดชายฝั่งอ่าวไทย กำลังได้รับผลกระทบจากระดับน้ำทะเลที่สูงขึ้น พื้นที่ลุ่มต่ำ และน้ำเค็มรุกล้ำ หากไม่มีมาตรการป้องกันที่เพียงพอ อาจเกิดน้ำท่วมถาวรในอนาคต.
