เมื่อโลกหมุนช้าลงที่ “บางกอบัว” – การท่องเที่ยวแบบ Slow Life ไปกับวิถีชุมชน
“….. ห่างเพียงแค่แม่น้ำเจ้าพระยาคั่น ก็ราวกับเหมือนอยู่คนละฝั่งโลก เพียงก้าวขึ้นเรือข้ามฟากจากท่าเรือแถวบางนา ทิ้งป่าคอนกรีตระฟ้าไว้เบื้องหลังมุ่งหน้าไปยังคุ้งบางกระเจ้า ลมหายใจสีเขียวแห่งเมืองกรุง ค้นหาวิถีชุมชนที่ผูกไว้กับสายน้ำ ณ ชุมชนบางกอบัว อำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ….”
เพราะถ้อยคำเชิญชวนจากชุมชวนบางกอบัวที่ด้านบน ทำให้พวกเราที่ชมชอบการหาที่เที่ยวที่สามารถเที่ยวได้ง่ายๆ ไม่เหนื่อยนักในช่วงวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ ตกลงปลงใจที่จะตื่นแต่เช้าตรู่ ทิ้งรถ ควักกระปุก แล้วจับมือพากันมาขึ้นรถไฟฟ้า BTS ในวันที่อากาศดีมาลงที่สถานีบางนา แล้วกวักเรียกแท็กซี่ให้พาไปส่งที่ท่าเรือวัดบางนานอกที่อยู่ไม่ไกล (จริงๆ เขาบอกให้นั่งรถสองแถวไปก็ได้) มาลงเรือข้ามแม่น้ำที่ลำใหญ่พอให้คน จักรยาน และจักรยานยนต์โดยสารร่วมกันเพื่อข้ามไปยังท่าเรือวัดบางน้ำผึ้งนอกบนเกาะบางกะเจ้า ด้วยอัตราค่าโดยสารคนละ 4 บาท ซึ่งเมื่อไปถึงสามารถต่อรถโดยสารมอเตอร์ไซค์ที่ท่าน้ำไปยังชุมชนบางกอบัวเป้าหมายเราได้เลย
และที่ตั้งอกตั้งใจมาชุมชนบางกอบัวครั้งนี้ เราเลือกกำหนดกิจกรรมที่อยากทำกับชุมชนกันมาล่วงหน้า โดยตั้งใจที่จะมาลองหัดทำลูกประคบสมุนไพรสดที่ใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น มาทำผ้ามัดย้อม D.I.Y. จากสีที่ได้จากธรรมชาติ มาล่องเรือผ่าน ‘คลองแพ’ คลองเล็กๆ เงียบสงบที่มีต้นจากเรียงรายเป็นซุ้มไม้ธรรมชาติสองข้างทาง มาชิมอาหารว่างชุดสุขภาพ: เมี่ยงกลีบบัวพริกเกลือ ชิมอาหารจานเด็ดชุมชน “แกงกรุบมะพร้าวกับกุ้ง” ที่เมื่อกินแล้วต้องบอกว่าอร่อยมากจนอยากลากเสียงให้ยาวไปถึงสุไหงโกลก และปิดท้ายด้วยสปา+นวดเท้าด้วยน้ำผสมจากสมุนไพรชนิดต่างๆ จากมืออาชีพที่ส่งตรงมาจากสถานีอนามัยภายในชุมชน
ชุมชนบางกอบัว กับ Thailand Tourism Awards สาขาแหล่งท่องเที่ยวชุมชน
ระหว่างเดินทางผ่านสายน้ำ สูดอากาศเย็น และลอดผ่านเงาไม้สีเขียวไปยังชุมชน เรามาทำความรู้จักตำบลบางกอบัวกันสักนิด
ตำบลบางกอบัวตั้งอยู่บนเกาะบางกะเจ้าอันเป็นเกาะเทียมที่เกิดจากคุ้งแม่น้ำเจ้าพระยาที่ชาวบ้านทั่วไปเรียกกันว่า “กระเพาะหมู” ในเขตอำเภอพระประแดง จังหวัดสมุทรปราการ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นพื้นที่ราบลุ่ม มีกอบัวขึ้นอยู่ตามหนองน้ำ ลำประโดง เป็นจำนวนมาก ชาวบ้านทั่วไปจึงเรียกกันติดปากว่า “บางกอบัว” ปัจจุบันพื้นที่ในตำบลได้รับการประกาศให้เป็นพื้นที่สีเขียวเพื่อการอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม พื้นที่ส่วนใหญ่จึงยังเป็นสวนผลไม้ที่มีอยู่แต่เดิม
ชุมชนตําบลบางกอบัวเป็นหนึ่งในหลายๆ ชุมชนที่มีการรวมตัวกันของคนในพื้นที่ที่ร่วมกันหาจุดเด่นที่เป็นของชุมชนอย่างแท้จริงเพื่อนำจุดแข็งของพื้นที่มาพัฒนาให้เกิดเป็น “แหล่งท่องเที่ยวชุมชน” มีกิจกรรมรูปแบบต่างๆ ไม่ว่าจะปั่นจักรยานไปตามเส้นทางสีเขียว พายเรือไปตามคลองที่มีการขุดลอกรื้อฟื้นคืนชีวิตขึ้นใหม่ เปิดครัวให้ชิมอาหารท้องถิ่น และอื่นๆ กระทั่งได้รับรางวัลดีเด่น รางวัลอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย สาขาแหล่งท่องเที่ยวชุมชน หรือที่เป็นที่รู้จักกันในชื่อ “รางวัลกินรี” รางวัลที่การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยจัดทำขึ้นเพื่อมอบให้กับสถานประกอบการ ชุมชน หน่วยงาน ที่มีส่วนร่วมในการพัฒนาการท่องเที่ยวไทย โดยใช้สัญลักษณ์ “กินรี” เป็นเครื่องหมายรับรองคุณภาพในปีที่ผ่านมา
จิบน้ำตะลิงปลิง – ชิมเมี่ยงกลีบบัวพริกเกลือ – D.I.Y ผ้ามัดย้อม
เมื่อมาถึง เราได้รับ welcome drink สีเขียวสวยที่ทำจากผลไม้ที่ติดลูกในช่วงเวลานั้นนั่นคือ “ตะลิงปลิง” ผลไม้เปรี้ยวจี๊ดจ้าดที่กลายมาเป็นเครื่องดื่มหวานอมเปรี้ยวที่เพิ่มพลังกายสร้างความสดชื่นให้หมู่คณะกันถ้วนหน้า อาหารจานถัดมาคือเมี่ยงกลีบบัวพริกเกลือสีสวย คนส่วนใหญ่มักคุ้นเคยกับการทานเมี่ยงพร้อมน้ำเมี่ยงที่คุ้นชินแบบเมี่ยงคำ แต่เมี่ยงที่นี่ใช้มะพร้าวที่ขูดแล้วนำไปคั่วจนขึ้นกลิ่นหอมมาตำรวมกับเกลือและน้ำตาลให้กลมกล่อม ส่วนกลีบบัวมาจากบัวหลวงที่ชุมชนปลูกไว้เองเพื่อให้มั่นใจได้ว่าปราศจากสารและยาฆ่าแมลง และสดจริง และเมื่อจบกิจกรรมการกิน เราก็เข้าสู่กระบวนการทำผ้ามัดย้อมแบบ D.I.Y
โดยส่วนตัว กิจกรรมการมัดย้อมที่นี่ไม่ได้เป็นคอร์สแบบแนวอาชีพ เพราะเป็นสิ่งที่จัดทำขึ้นโดยชาวบ้านที่มีการทำผ้ามัดย้อมกันแบบง่ายๆ ในครัวเรือน การมัดย้อมครั้งนี้เลยคล้ายๆ ห้องเรียนเด็กน้อยที่มารู้จักลายที่ใช้ในการมัดลายและย้อมอย่างง่ายๆ เรียนรู้ว่าพืชถิ่นชนิดใดให้สีไหนมากกว่า
แกงกรุบมะพร้าว-พายเรือในคลองแพ
สำหรับทริปนี้ แกงกรุบมะพร้าวกุ้งสดดูจะเป็น “นางเอก” ของสำรับกับข้าวอย่างแท้จริง เพราะกรุบมะพร้าวหากินไม่ได้ง่าย การเลือกต้องเลือกจากมะพร้าวอ่อนที่ยังไม่มีเนื้อภายในลูก ซึ่งเมื่อเลือกได้ตัวกรุบมะพร้าวจะถูกนำมาหั่นเป็นชิ้นพอคำกับเครื่องแกงที่โขลกเองและกุ้งสด เมื่ออิ่มหนำสำราญ พร้อมกันลงเรือพายเพื่อล่องไปตามคลองแพ ที่สองข้างทางเต็มไปด้วยต้นจากและลูกจาก ให้เราได้ผ่อนคลายไปกับสายน้ำเอื่อยเพื่อมุ่งไปยังแม่น้ำเจ้าพระยา จุดที่เป็นจุดตัดของโลกชุมชนสีเขียวที่นิ่งสงบ กับโลกของท่าเรืออุตสาหกรรมที่มีเรือขนาดยักษ์และตึกรามขนาดใหญ่บนฝั่งกรุงเทพมหานคร
ในอดีต คลองแพคือเส้นทางหลักในการเดินทาง มีต้นไม้ปกคลุมหนาแน่นร่มรื่น แต่เมื่อมีถนนเข้ามาถึงในชุมชน ความสำคัญของคลองจึงลดน้อยลงไป ก่อนที่คลองแพจะสูญหายไปจากความทรงจำ ชาวบางกอบัวจึงเกิดความคิดที่จะรักษาวิถีแห่งคลองแพเอาไว้เพื่ออนุรักษ์ รวมถึงฟื้นฟูเส้นทางเดินเรือ โดยร่วมกันขุดลอกคลองระยะทางยาวประมาณ 1 กิโลเมตร เพื่อให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศที่สำคัญของชุมชนบางกอบัว ให้ผู้มาเยือนได้สัมผัสวิถีชีวิตของชาวบ้านที่ผูกพันกับสายน้ำมาแต่ในอดีต
ระยะเวลา 1 วันเต็มที่ใช้ไปกับกิจกรรมในชุมชนดูจะเป็นเวลาที่ไม่มากแต่ก็ไม่น้อย พอให้ใจและร่างกายได้พักผ่อนไปกับธรรมชาติ เป็นช่วงเวลาของชีวิตในแบบ slow life ที่ช่วยเติมเต็มพลังกาย พลังใจได้อย่างคุ้มค่า
เสาร์-อาทิตย์นี้หากไม่อยากไปไหนไกล ลองมาใช้เวลาชิลๆ ในแบบตัวเองได้ที่บางกอบัว
