สำหรับสายมู มักจะเป็นที่รู้กันถึงความสำคัญของ “วันเปิดคลังสมบัติเจ้าแม่กวนอิม” หรือบางที่เรียกว่า “วันเปิดทรัพย์” ว่าเป็นวันสำคัญต่อคิวถัดมาจากเทศกาลตรุษจีน โดยถ้าเป็นการนับวันทางจันทรคติ “วันเปิดคลัง” จะนับจากวันตรุษจีน ไป 26 วัน สำหรับปีนี้ ฤกษ์ดีในการทำพิธีจะตรงกับวันที่ 15 กุมภาพันธ์ ตั้งแต่เวลาห้าทุ่มเป็นต้นไป จนไปชนกับห้าทุ่มของอีกวัน
ความเป็นมาของวันเปิดคลังสมบัติเจ้าแม่กวนอิม หรือพระโพธิสัตว์ ที่เป็นเทพธิดาแห่งเกาะฮ่องกง (ตามประเพณีลัทธิเต๋า) เจ้าแม่กวนอิม ถือเป็นเทพธิดาที่เปี่ยมไปด้วยความรัก ความเมตตาต่อมนุษย์โลก และได้รับความนับถือ ศรัทธาจากผู้คนจำนวนมากไม่เฉพาะแต่ชาวจีน เห็นได้จากจำนวนศาลเจ้าแม่กวนอิมที่ถูกสร้างขึ้น เพื่อเป็นที่ยึดเหนี่ยวจิตใจ ให้ผู้ที่ศรัทธาได้กราบไหว้ขอพรอยู่ทั่วไปในบ้านเรา
ฮ่องกง เรียกขานกันวันดังกล่าว ว่าเป็นเทศกาลสำคัญสำหรับชาวฮ่องกงและมาเก๊า โดยเป็นวันที่พระโพธิสัตว์ หรือเจ้าแม่กวนอิม จะเปิดคลังสมบัติ เพื่อให้ผู้คนมาขอพรในรูปของการ “ยืมเงิน” จากเจ้าแม่กวนอิม เพื่อเปิดโชคลาภ เพื่อความเจริญรุ่งเรืองมั่งคั่ง ประสบความสำเร็จทางการเงินเป็นหลัก
ทุกเทศกาลล้วนมีที่มา
เทศกาลเปิดคลังสมบัติของเจ้าแม่กวนอิม ก็มีตำนานเล่าขานเช่นกัน โดยเป็นเรื่องเล่าพื้นบ้านที่พูดถึง ชายผู้เป็นลูกกตัญญูที่ต้องการสร้างสะพานเพื่อเป็นสาธารณะกุศลสืบความตั้งใจต่อจากผู้เป็นมารดา เนื่องจากในอดีตเมื่อครั้งที่มารดาของเขายังตั้งครรภ์ได้นั่งเรือข้ามแม่น้ำลั่วหยางแห่งนี้ เกิดประสบกับคลื่นลมและวังน้ำวน ขณะที่จวนตัวได้สวดมนต์ภาวนาให้พระโพธิสัตว์กวนอิมช่วย โดยภาวนาว่าหากรอดและให้กำเนิดบุตรชายจะทำคุณงามความดีด้วยการสร้างสะพานเป็นการตอบแทน
เมื่อเขาผู้เป็นบุตรชายเติบโตขึ้นจึงคิดสร้างสะพาน แต่ยังขาดทุนรอน ความที่เป็นบุตรกตัญญู เจ้าแม่กวนอิมจึงนิมิตรกายลงมาในรูปของหญิงสาวผู้งดงาม นั่งอยู่บนเรือของบุตรกตัญญู พร้อมประกาศว่าจะแต่งงานกับใครก็ตามที่สามารถปาแก้วแหวนเงินทองที่มีค่าโดนตัวของเธอ แม้ว่าจะมีชายหลายคนพยายาม แต่สุดท้ายก็ไม่มีใครประสบความสำเร็จ
ด้วยเหตุนี้เอง จึงมีทรัพย์สิ่งของอันมีค่าจำนวนมากจากการณ์ครั้งนี้ ที่เจ้าแม่กวนอิมประทานแก่บุตรชายผู้กตัญญูรวบรวมนำไปสร้างเป็นสะพานเป็นเนื้อนาบุญเกิดขึ้น เรียกว่า สะพานลั่วหยาง (Luoyang)
จุดเริ่มต้นของเทศกาล
จุดเริ่มต้นของเทศกาลนี้ ว่ากันว่าเริ่มต้นมาจากวัดกวนอิม ที่ถนน Tai Ping Shan ในย่านเชิงหว่าน ซึ่งอยู่ทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือของเกาะฮ่องกงใกล้กับเขตเซ็นทรัล โดยเริ่มจากคนทำงานระดับล่าง อย่าง หญิงบริการที่เข้ามาสักการะเพื่อขอ “ยืมเงิน” จากเจ้าแม่กวนอิม จนเริ่มเป็นที่นิยมและแพร่หลายสู่วงกว้างในที่สุด
วิธีเบิกทรัพย์จากคลัง
ปีนี้ ฤกษ์ “เบิกคลัง” หรือการขอพรจะตรงกับวันที่ 15 กุมภาพันธ์ เริ่มตั้งแต่เวลา 5 ทุ่มของวันที่ 15 จนไปถึง 5 ทุ่มของวันถัดไป ซึ่งผู้คนจะแห่กันไปที่วัดดังอย่างล้นหลามในทุกปี เพื่อสักการะ และขอพร ผ่านพิธีกรรมความเชื่อและศรัทธา
ส่วนการทำพิธียืมเงิน จากเจ้าแม่กวนอิม ก็จะคล้ายกับการไหว้สักการะทั่วไป โดยจะต้องเตรียมผลไม้ 5 สี หรือจะ 6 สีก็ได้ ไม่ว่าจะเป็น กล้วย แอปเปิ้ล (ซึ่งจะคำที่พ้องเสียงในภาษากวางตุ้ง ที่แปลว่า “ดึงดูดความมั่งคั่ง” และ “สันติสุข” และควรหลีกเลี่ยงผลไม้ที่มีคำว่า “แตง” หรือ melons ทุกชนิด (เพราะไปพ้องเสียงกับความหมาย “แตกแยก” และ “ความตาย”)
ของไหว้ต้องหลีกเลี่ยงประเภทเนื้อสัตว์เช่นกัน เพราะเจ้าแม่กวนอิมเป็นพระโพธิสัตว์ที่เป็นมังสวิรัติอย่างเข้มงวด ผู้ที่เข้าไปสักการะ ก็จะต้องแต่งตัวเรียบร้อย คล้ายๆ กับการเข้าวัดบ้านเราที่ห้ามนุ่งสั้น และไม่ควรใส่รองเท้าแตะ เพื่อเป็นการเคารพและให้เกียรติสถานที่
วัตถุประสงค์ของพิธีเปิดคลังสมบัติของเจ้าแม่กวนอิม เกิดขึ้นจากความเมตตา และความศรัทธาในตัวเจ้าแม่กวนอิม เพื่อเป็นที่พึ่งทางใจ ดลบันดาลโชคลาภเพื่อช่วยปลดทุกข์ได้ยากให้แก่ผู้ที่ยากจนหรือเดือดร้อน พร้อมทั้งนำโชคลาภที่ได้มา (จากเงินยืม) ไปใช้ในทางที่ถูกที่ควร
การไหว้สักการะ ก็จะมีทั้งถวายของไหว้ จุดธูปเพื่อสักการะ ตลอดจนเตรียมกระดาษเงินกระดาษทองเป็นตัวแทนความมั่งคั่ง และทำพิธีขอพรด้วยการสวดมนต์ หรือนำซองแดงที่เป็นขนมมงคลติดตัวกลับบ้านเพื่อเป็นโชคลาภ เป็นต้น
วัดที่ผู้คนนิยมทำพิธีนี้ จะมีอยู่หลายวัดด้วยกัน ทั้งในฮ่องกง และในมาเก๊า ไม่ว่าจะเป็นวัดเจ้าแม่กวนอิม มาเก๊า หรือในฮ่องกง ก็จะมีหลายวัดที่คนศรัทธาและนิยมไปทำพิธี อย่าง วัดหมั่นโหม่ว วัดฮ่องฮำ วัดเจ้าแม่กวนอิม ทินหัว เป็นต้น
